Κεφάλαιον ΣΤ΄. Κοινόβιοι μοναί

Λιμάνι και περιοχή της Μονής ΔιονυσίουΆρθρον 111

Ἕκαστον κοινόβιον διοικεῖται ἐσωτερικῶς ὑπὸ τοῦ Ἡγουμένου, τῆς Ἐπιτροπῆς καὶ τῆς Γεροντίας, ἧς τὰ μέλη ἐκλέγονται κατὰ τὸ ἄρθρ. 108.

Άρθρον 112

Ἵνα ἐκλεγῇ τις ἡγούμενος δέον νὰ ἔχῃ τὰ ἑξῆς προσόντα: α) νὰ διακρίνηται ἐπὶ ἤθει χρηστῷ, σταθερᾷ εὐσεβείᾳ, διαγωγῇ ἀνεπιλήπτῳ, μορφώσει ἐκκλησιαστικῇ, ἐγκυκλίῳ παιδείᾳ καὶ διοικητικῇ ἱκανότητι, β) νὰ ἔχῃ ἡλικίαν 40 τουλάχιστον ἐτῶν, γ) νὰ ἔλαβεν ἐν Ἁγίῳ Ὄρει τὴν κουρὰν αὐτοῦ, προτιμωμένων τῶν πρὸ δεκαετίας ἐγγεγραμμένων ἐν τῇ μονῇ.

Άρθρον 113

Μὴ ὑπάρχοντος ἀδελφοῦ ἐν μονῇ τινι συγκεντροῦντος τὰ προσόντα τοῦ ἄρθρου 112 διὰ τὸ ἀξίωμα τοῦ Ἡγουμένου, προσκαλεῖται οἰοσδήποτε θεωρούμενος ὡς κατάλληλος, τῶν ἐν Ἁγίῳ Ὄρει πατέρων, ἀποφάσει τῆς ἀδελφότητος τῆς μονῆς καὶ ἀνατίθεται αὐτῶ τὸ τοῦ Ἡγουμένου ἀξίωμα.

Άρθρον 114

Διὰ τὴν ἐκλογὴν Ἡγουμένου συνέρχονται ἐν τῷ καθολικῶν ναῷ τῇ ὁρισθείσῃ ἡμέρᾳ, γνωστοποιουμένη πέντε τουλάχιστον ἡμέρας πρὸ τῆς ἐκλογῆς, δι᾿ ἀποφάσεως τῆς Γεροντίας, οἱ ἔχοντες συμπληρώσει ἑξαετίαν ἀπὸ τῆς κουρᾶς ἀδελφοὶ καὶ διὰ μυστικῆς ψηφοφορίας, ἐνεργουμένης ἐνώπιον τῆς Γεροντίας, ἐκλέγουσιν ὑποψηφίους, ἐξ ὧν οἱ δύο τούτων πλειοψηφήσαντες τίθενται εἰς δευτέραν μυστικὴν ψηφοφορίαν καὶ ὁ πλειοψηφήσας τούτων ἐκλέγεται Ἡγούμενος. Ἐν ἰσοψηφίᾳ δὲ τίθεται κλῆρος μεταξὺ τῶν δύο. Ἅμα τῇ ἐκλογῇ καταχωρίζεται τὸ σχετικὸν ἐν τῷ κώδικι πρακτικόν, ὑπογραφόμενον ὑπὸ τῆς Ἐπιτροπῆς καὶ τῆς Γεροντίας καὶ ἀντίγραφον τούτου, ὁμοίως ὑπογραφόμενον καὶ σφραγιζόμενον, ἀποστέλλεται εἰς τὴν Ἱερὰν Κοινότητα διὰ τὴν κατὰ τὰ ἔθιμα ἐγκαθίδρυσιν τοῦ Ἡγουμένου, ἥτις δὲν δύναται νὰ παραταθῇ πέραν τοῦ μηνός. Προκειμένου περὶ τῶν διατελεσάντων ἐν τῇ αὐτῇ μονῇ Ἡγουμένων δὲν ἀπαιτεῖται ἐγκαθίδρυσις. Πάντες οἱ ἔχοντες δικαίωμα ψήφου καὶ ἐκτὸς τῆς μονῆς εἰς ὑπηρεσίας αὐτῆς διακονοῦντες ἀδελφοὶ δέον νὰ εἰδοποιηθῶσιν ἐγκαίρως περὶ τῆς ἐκλογῆς καὶ τῆς ἡμέρας αὐτῆς, τῆς ἐξακριβώσεως τῆς τοιαύτης γνωστοποιήσεως, στηριζομένης μόνον ἐπὶ ἐγγράφου ἀποδεικτικοῦ. Ἐν περιπτώσει δὲ καθ᾿ ἣν ἡ ἐκλογὴ δὲν διεξαχθῇ κανονικῶς ὑποβάλλονται ἐντὸς πέντε ἡμερῶν ἐνστάσεις κατ᾿ αὐτῆς εἰς τὴν Ἱερὰν Κοινότητα, ἀποφαινομένην περὶ τοῦ κύρους αὐτῆς ἀνεκκλήτως. Τῆς ἀποφάσεως τῆς Ἱερᾶς Κοινότητος οὔσης ἀκυρωτικής, ἐπαναλαμβάνεται τῇ ἀμέσως ἑπομένῃ, ἀπὸ τῆς κοινοποιήσεως εἰς τὴν μονὴν τῆς ἀποφάσεως ταύτης, Κυριακῇ ἡ ἐκλογὴ κατὰ τὰ ἀνωτέρω.

Άρθρον 115

Ὁ Ἡγούμενος εἷναι ἰσόβιος, ἐκτὸς ἐὰν ἐκτρέπηται ἢ ἀποδειχθῇ ἀνεπαρκὴς εἰς τὰ καθήκοντα αὐτοῦ καὶ δὲν ἐπανορθοῖ μετὰ τὰς ἐπανειλημμένας παρατηρήσεις τῆς Γεροντίας τὰς παρεκτροπὰς αὐτοῦ, ὅτε παύεται ἀποφάσει τῆς Γεροντίας καὶ τῇ πλειοψηφίᾳ τῶν ἐχόντων δικαίωμα ψήφου μελῶν τῆς ἀδελφότητος, ἐνυπογράφως δηλούντων τὴν θέλησιν αὐτῶν ταύτην.

Άρθρον 116

Ἐπ᾿ οὐδενὶ λόγῳ δύναται νὰ ἀναβληθῇ πέραν τῶν ἓξ μηνῶν ἡ ἐκλογὴ νέου Ἡγουμένου. Κατὰ δὲ τὸ διάστημα τῆς μεσοηγουμενείας τὰ τῆς μονῆς διεξάγει ἡ Ἐπιτροπὴ μετὰ τῆς Γεροντίας. Ἡ παῦσις τοῦ ἡγουμένου γνωστοποιεῖται ἀμέσως τῇ Ἱερᾷ Κοινότητι, καθ᾿ ὃν τρόπον καὶ ἡ ἐκλογὴ αὐτοῦ. Ἐπ᾿ οὐδενὶ λόγῳ δὲ δύναται ὁ ἐπὶ καταχρήσει μοναστηριακῆς περιουσίας καταδικασθεὶς νὰ ἀναδειχθῇ Ἡγούμενος.

Μοναστηριακή αυλή και κολυμβήθρα της Μονής ΖωγράφουΆρθρον 117

Ἡ ἐκλογὴ Ἡγουμένου τινὸς ὑπὸ τῆς Μονῆς διὰ τῆς Ἱερᾶς Κοινότητος γνωστοποιεῖται τῇ Μ. τοῦ Χριστοῦ ἐκκλησίᾳ.

Άρθρον 118

Ὁ Ἡγούμενος ὡς πνευματικὸς πατὴρ ἔχει μόνος, ἄνευ τῶν ἐπιτροπῶν, τὴν πνευματικὴν ἐξουσίαν τῶν ἀδελφῶν τῆς μονῆς ἐπιβλέπει ἐπὶ τῆς ψυχικῆς καταστάσεως αὐτῶν, προλαμβάνει πᾶσαν ἐκτροπὴν καὶ καθοδηγεῖ αὐτοὺς διὰ τῆς διδασκαλίας καὶ τῆς ἀξιομιμήτου ὑποδειγματικῆς αὐτοῦ ζωῆς εἰς τὸν προορισμὸν αὐτῶν. Ἑτέρωθεν οἱ ἀδελφοὶ ὀφείλουσι σεβασμὸν καὶ ὑπακοὴν πλήρη εἰς τὸν Ἡγούμενον.

Άρθρον 119

Ἡ Ἐπιτροπὴ διμελὴς ἢ τριμελὴς ἐκλέγεται κατ᾿ ἔτος ὑπὸ τῆς Γεροντίας ἐκ τῶν μελῶν αὐτῆς. Αὕτη συνεργάζεται μετὰ τοῦ ἡγουμένου ὑπὸ τὴν προεδρίαν αὐτοῦ καὶ ἀσκοῦσιν ὁμοῦ τὴν διοίκησιν καὶ διαχείρισιν. Οὐδεμία ἐντεῦθεν μονομερὴς πρᾶξις τοῦ ἡγουμένου ἢ τῆς ἐπιτροπῆς εἶναι ἔγκυρος.

Άρθρον 120

Ὁ ἡγούμενος ὑποχρεωτικῶς ὀφείλει ἵνα ἐν πᾶσι τοῖς διοικητικῆς φύσεως ζητήμασι συνεργάζεται μετὰ τῆς Ἐπιτροπῆς, ἐκτελοῦντες ἀπόφασιν, ἧς εἰσιν ἡ ἐκτελεστικὴ ἀρχή, μὴ δυναμένου τοῦ Ἡγουμένου χωρὶς τῆς γνώμης τῆς Ἐπιτροπῆς χωρῆσαι εἰς οὐδεμίαν μονομερῆ ἐνέργειαν. Τοῦτο ὀφείλουσι πράττειν καὶ οἱ ἐπίτροποι μὴ δυνάμενοι ἀποφασίζειν χωρὶς τῆς γνώμης τοῦ ἡγουμένου. Ἐν διαφωνίας δὲ μεταξὺ ἡγουμένου καὶ ἐπιτροπῶν συγκαλεῖται ἡ Γεροντία καὶ λύει τὴν διαφοράν.

Άρθρον 121

Ἐπ᾿ οὐδενὶ λόγῳ ἐπιτρέπεται ἡ εἰς χεῖρας τοῦ ἡγουμένου συγκέντρωσις τῆς ὅλης ἐξουσίας ἢ ὁ σφετερισμὸς δικαιωμάτων τῆς Ἐπιτροπῆς ἢ τῆς Γεροντίας καὶ ὁ παραγκωνισμὸς αὐτῶν. Ἐὰν ὁ ἡγούμενος μετὰ τὴν πρώτην καὶ δευτέραν παρατήρησιν τῆς Γεροντίας, ἀναγραφομένην εἰς τὰ πρακτικά, ἐξακολουθῇ μὴ διορθούμενος παύεται ὑπὸ τῶν 2/3 τῶν μελῶν τῆς Γεροντίας. Ἐὰν ἡ πλειοψηφία τῆς ἀδελφότητος δὲν ἀποδεχθῇ τοῦτο, τότε προσκαλεῖται ἡ Ἱερὰ Κοινότης, ὡς ἀνώτατος ἐπόπτης, ἐπὶ τῆς πιστῆς τηρήσεως τοῦ παρόντος καταστατικοῦ καὶ λύει τὴν διαφοράν.

Άρθρον 122

Ὁ Ἡγούμενος, ἡ Ἐπιτροπὴ καὶ ἡ Γεροντία, ἐμπεπιστευμένοι τὴν κανονικὴν λειτουργίαν τοῦ κοινοβίου ὀφείλουσι νὰ προβάλλωσιν ἑαυτοὺς τὸ παράδειγμα τῆς κοινοβιακῆς ζωῆς, παρακαθήμενοι ἐν κοινῇ μετὰ τῶν ἀδελφῶν τραπέζῃ ἀποφεύγοντες καὶ ἀπαγορεύοντες ἰδιαιτέρας τοιαύτας, διδάσκοντες ἐμπράκτως τὴν ἀκτημοσύνην καὶ τὴν ἀγάπην, ἐπιμελούμενοι τῶν ἀσθενῶν καὶ γερόντων καὶ καθ᾿ ὅλου παρέχοντες πλήρη αὐτοὶ πρῶτοι, τὸν σεβασμὸν καὶ τὸ κῦρος εἰς τοὺς κοινοβιακοὺς ὅρους καὶ θεσμούς.

Πάνω