Στο Άγιον Όρος φυλάσσεται μεγάλος αριθμός αντικειμένων τέχνης και έργων μικροτεχνίας. Πολλά από αυτά παραμένουν άγνωστα στο ευρύ κοινό. 
Αν και συχνά γίνονται μελέτες για τον ζωγραφικό διάκοσμο, την αρχιτεκτονική και τη ναοδομία της αγιορείτικης πολιτείας, εντούτοις τα γλυπτά, τα βιτρό και οι ποικίλες σκαλιστές επιφάνειες που κοσμούν τα επιμέρους οικοδομήματα δεν είναι εξίσου δημοφιλείς.
Μικρογλυπτά και άλλα αντικείμενα τέχνης
Τα μικρογλυπτά που φυλάσσονται στο Άγιον Όρος χωρίζονται σε δύο μεγάλες κατηγορίες, στα ξυλόγλυπτα και σε αυτά που δημιουργήθηκαν από πολύτιμους και ημιπολύτιμους λίθους. Τα ξυλόγλυπτα κατασκευάζονται σήμερα από τους μοναχούς και χρησιμοποιούνται στη διακόσμηση των μονών, ενώ ένα μέρος τους διατίθεται προς πώληση. Όσον αφορά τα γλυπτά από πολύτιμους και ημιπολύτιμους λίθους, αυτά αποτελούν κατά κανόνα ιστορικά κειμήλια.
Στην Ιερά Μονή Βατοπαιδίου υπάρχει εικόνα του 16ου αιώνα που αναπαριστά τον Άγιο Γεώργιο και είναι σκαλισμένη σε κίτρινο αχάτη. Το Άγιο Δισκοπότηρο που υπάρχει στο μοναστήρι είναι επίσης σκαλιστό, διαθέτει επιχρυσωμένη ασημένια βάση και δύο λαβές. Πρόκειται για ένα ιδιαίτερα σπουδαίο αντικείμενο, δεδομένης της εποχής στην οποία κατασκευάστηκε. Στη βάση του δισκοπότηρου υπάρχει ανάγλυφη αναπαράσταση των ιεραρχών. Ανάγλυφο υπάρχει ακόμη το μονόγραμμα του δωρητή, του ηγεμόνα Μανουήλ Κατακουζηνού.
Στην Ιερά Μονή Χιλανδαρίου φυλάσσεται σειρά σκαλιστών αντικειμένων που χρονολογούνται από τον 13ο αιώνα. Σε αυτά περιλαμβάνεται ένας σταυρός με βάση από αμέθυστο.
Στην Ιερά Μονή Μεγίστης Λαύρας υπάρχουν δύο εικόνες, της Παναγίας και του Αγίου Γεωργίου, οι οποίες χρονολογούνται από τον 11ο αιώνα και είναι σκαλισμένες σε στεατίτη. Σκαλιστή αναπαράσταση των δώδεκα μεγάλων εορτών, η οποία χρονολογείται από τον 12ο αιώνα, φυλάσσεται στην Ιερά Μονή Βατοπαιδίου. 
Η Μεταμόρφωση του Κυρίου, φιλοτεχνημένη την ίδια περίοδο, αποτυπώνεται σε πολύτιμο λίθο και βρίσκεται στην Ιερά Μονή Ξενοφώντος.
Ο λεγόμενος δίσκος της Πουλχερίας που φυλάσσεται στην Ιερά Μονή Ξηροποτάμου αποτελεί ένα αντικείμενο με μεγάλη ιστορική και αρχαιολογική αξία. Είναι κατασκευασμένο από σερπεντίνη και θεωρείται έργο πολύ προγενέστερο του ασημένιου περιβλήματος, η δημιουργία του οποίου υπολογίζεται κατά τον 18ο αιώνα. Στην κεντρική κυκλική εσοχή απεικονίζεται η Θεοτόκος με υψωμένα χέρια, ενώ το Θείο Βρέφος αναπαρίσταται στο ύψος του στήθους της. Εκατέρωθεν της Παναγίας βρίσκονται οι αρχάγγελοι Γαβριήλ και Μιχαήλ. Απεικονίζεται ακόμη ο κλήρος συγκεντρωμένος γύρω από την Αγία Τράπεζα, ενώ το τελευταίο εξωτερικό τμήμα είναι διακοσμημένο με αγγέλους και αγίους που προσκυνούν την Υπεραγία Θεοτόκο.
Στην Ιερά Μονή Διονυσίου φυλάσσεται μια πολύτιμη εικόνα της Σταύρωσης. Είναι σκαλισμένη σε πλάκα από ελεφαντοστό και χρονολογείται από τον 10ο αιώνα. Το ίδιο υλικό χρησιμοποιείται σε δισκοπότηρο της Ιεράς Μονής Χιλανδαρίου του 14ου αιώνα. Σύμφωνα με την αγιορείτικη παράδοση, το δισκοπότηρο αυτό αποτέλεσε δωρεά του ίδιου του Στέφανου Δουσάν.
Οι πορσελάνινες πλάκες της Ιεράς Μονής Ιβήρων, που είναι τοποθετημένες πάνω από την είσοδο του κλίτους του Καθολικού, διακοσμούνται από περίτεχνα σχέδια. Μεταξύ άλλων εντοπίζονται κόκκινες τουλίπες, λευκά άνθη και φυτικά πλουμίδια.
Τέλος, στο Άγιον Όρος φυλάσσεται μεγάλος αριθμός ξυλόγλυπτων αντικειμένων, τα οποία παράγονται παραδοσιακά στις αγιορείτικες μονές. Μεταξύ αυτών ξεχωρίζει η επιφάνεια του ψαλτηρίου της Ιεράς Μονής Διονυσίου, ένα από τα αρχαιότερα ξυλόγλυπτα. Φιλοτεχνήθηκε κατά τον 13ο αιώνα και καλύπτεται από πολυπρόσωπες αναπαραστάσεις της Παλαιάς και της Καινής Διαθήκης. Συγκεκριμένα, υπολογίζεται ότι πάνω του είναι σκαλισμένα 220 πρόσωπα.
Η ξυλογλυπτική εφαρμόζεται συχνά σε μικρές επιφάνειες, λίγων μόνο τετραγωνικών εκατοστών. Η ανάπτυξή της οφείλεται στη εύκολη εύρεση του υλικού, καθώς, σε αντίθεση με τους πολύτιμους λίθους, οι ξύλινες επιφάνειες μπορούσαν πάντοτε να βρεθούν με ευκολία στις μονές του Άθω.
