Η θαυματουργή εικόνα της Παναγίας Γαλακτοτροφούσας βρίσκεται στο Κελλί του Αγίου Σάββα της Ιεράς Μονής Χιλανδαρίου στις Καρυές. Ως εξαίρεση στον κανόνα, η εικόνα αυτή τοποθετήθηκε από τον ιδρυτή του κελλιού στη θέση της εικόνας του Χριστού, δηλαδή δεξιά και όχι αριστερά από την Ωραία Πύλη. Ο Άγιος Σάββας, ο γιος του Αγίου Συμεών, έζησε εδώ ως ασκητής.
Σύμφωνα με την παράδοση, η εικόνα της Παναγίας Γαλακτοτροφούσας ανήκε στη Λαύρα του Αγίου Σάββα στα Ιεροσόλυμα. Μετά από προφητεία, οι μοναχοί παρέδωσαν στον άγιο την εικόνα ως ευλογία. Η ετήσια εορτή της Παναγίας Γαλακτοτροφούσας είναι στις 3 Ιουλίου.
Η Παναγία απεικονίζεται να κρατά στην αγκαλιά της το Θείο Βρέφος, ενώ σκύβει το κεφάλι της προς το μέρος Του. Δύο άγγελοι τη στεφανώνουν με χρυσό στέμμα. Δεξιά και αριστερά από το φωτοστέφανο υπάρχει η επιγραφή «Παναγία η Γαλακτοτροφούσα».
Ορισμένα μέρη της εικόνας, όπως τα φωτοστέφανα της Παναγίας και του Χριστού, καθώς και τα χέρια των μορφών, κοσμούνται από ασημένιο κάλυμμα.
Η στάση του Θείου Βρέφους αποτελεί συμβολική υπενθύμιση του μελλοντικού Πάθους του Κυρίου. Ο εικονογραφικός τύπος της Παναγίας Γαλακτοτροφούσας είναι γνωστός ήδη από την πρώιμη χριστιανική περίοδο, παρά το γεγονός ότι δεν ήταν ιδιαίτερα διαδεδομένος. Αντίστοιχη εικόνα, που χρονολογείται από τον 7ο αιώνα, βρέθηκε στις κατακόμβες της Ρώμης και σήμερα φυλάσσεται στο Κοπτικό Μουσείο του Καΐρου. Σε μεταγενέστερη ιστορική περίοδο, η αναπαράσταση αυτή χρησιμοποιείται τόσο στη βυζαντινή όσο και στη δυτική τέχνη. Συγκεκριμένα, τη βρίσκουμε σε εικόνα του 13ου αιώνα του Μουσείου Βυζαντινής Τέχνης στην Αθήνα, σε εικόνα της εκκλησίας των Αγίων Κοσμά και Δαμιανού στην Πίζα, καθώς και σε τοιχογραφία του Σερβικού Πατριαρχείου (γύρω στο 1330). Ο συγκεκριμένος εικονογραφικός τύπος συναντάται ιδιαίτερα κατά τη μεταβυζαντινή περίοδο, τόσο σε τοιχογραφίες όσο και σε φορητές εικόνες. Εμφανίζεται επίσης στα έργα της κρητικής σχολής από τον 15ο αιώνα και μετά.
