Σκήτη Αγίου Δημητρίου (Λακκοσκήτη)

Ιστορία και νεωτερικότητα

Η Λακκοσκήτη θεωρείται πως έχει ιδρυθεί ήδη από τον 10^ο αιώνα. Στο πρώτο μισό του 14^ου η περιοχή παραχωρήθηκε από το Πρωτάτο σε Σέρβους μοναχούς, οι οποίοι δανείστηκαν χρήματα από την Ιερά Μονή Βατοπαιδίου για να κατασκευάσουν τα κτίρια της σκήτης. Αργότερα, μη μπορώντας να αποπληρώσουν το χρέος, οι μοναχοί επέστρεψαν στην περιοχή του Βατοπαιδίου, το οποίο, λόγω της μεγάλης απόστασής του από τη σκήτη, παραχωρήθηκε στη Μονή Αγίου Παύλου.

Η παρουσία των Σέρβων μοναχών έχει μείνει ανεξίτηλη. Μπορούμε ακόμη σήμερα να διακρίνουμε τη σλαβική επιγραφή που υπάρχει στην Καλύβα του Αγίου Νικολάου, την παλαιότερη από τις υπάρχουσες καλύβες της σκήτης. Στην επιγραφή διαβάζουμε: "Στη μνήμη του Ιερομονάχου Ιωάννη, του ιδρυτή, και των γονέων του, 1606". Από τα μέσα του 18^ου αιώνα (1754), η σκήτη κατοικείται από Μολδαβούς μοναχούς. Για αρκετά χρόνια παρέμεινε εγκαταλελειμμένη, ενώ στη συνέχεια αποκαταστάθηκε από τον Μολδαβό μοναχό Δανιήλ (1760). Έκτοτε, το ερημητήριο του Αγίου Δημητρίου κατοικείται από Ρουμάνους μοναχούς.

Ξενάγηση στη σκήτη

Οι καλύβες είναι διάσπαρτες κατά μήκος της πλαγιάς, κρυμμένες μέσα στην πλούσια βλάστηση. Η υψηλότερη Καλύβη είναι αυτή του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου, στην οποία εκδίδονται και μεταφράζονται στα ρουμανικά ορθόδοξα βιβλία και κείμενα. Στη νότια πλαγιά, βρίσκεται η Καλύβη Αναλήψεως του Κυρίου. Η επιγραφή στον τοίχο τοποθετεί την ίδρυσή της στις 30 Οκτωβρίου 1897. Ακόμη υψηλότερα βρίσκεται η Καλύβη του Αγίου Συμεών. Οι τρεις αυτές καλύβες είναι αξιοσημείωτες για το μέγεθός τους, καθώς επίσης και για το ότι διατηρούνται σε άριστη κατάσταση. Μάλιστα, πρόσφατα ανακαινίστηκαν, γεγονός που καταδεικνύει την ανανέωση του πληθυσμού και την αύξηση των μοναχών που κατοικούν στη σκήτη τα τελευταία χρόνια.

Οι υπόλοιπες καλύβες, του Αγίου Αντωνίου, του Αγίου Αρτεμίου και των Αγιορειτών Πατέρων, αποτελούν παραδείγματα παραδοσιακών αθωνικών κατασκευών που δυστυχώς στο πέρασμα του χρόνου υπέστησαν πολλές ζημιές. Υπήρχε ακόμη η Καλύβη της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, η οποία όμως έχει καταστραφεί ολοσχερώς.

Ο καθεδρικός ναός βρίσκεται στη βόρεια πλαγιά. Χτίστηκε το 1899 και προσομοιάζει στην κύρια εκκλησία της Μονής του Αγίου Παύλου. Ο καθεδρικός ναός ακολουθεί τον καθιερωμένο αθωνικό αρχιτεκτονικό τύπο, με έναν κεντρικό τρούλο στον κυρίως ναό και έναν μικρότερο πάνω από τον νάρθηκα. Ο νάρθηκας προστέθηκε το 1903. Στο δυτικό τμήμα του υπάρχει ένα διώροφο κτίσμα με καμπαναριό. Ο ισόγειος χώρος του λειτουργεί ως εξωτερικός νάρθηκας της εκκλησίας. Στο εσωτερικό του, ο ναός θυμίζει και πάλι τον καθεδρικό ναό της Μονής του Αγίου Παύλου. Ο νάρθηκας δεν διαχωρίζεται από τον κυρίως ναό με τοίχο, αλλά με δύο μαρμάρινα προσκυνητάρια με εικόνες του Χριστού και της Παναγίας. Το τέμπλο είναι κατασκευασμένο από γκρι-λευκό μάρμαρο. Το αρχιτεκτονικό συγκρότημα του καθεδρικού ναού περιελάμβανε παλαιότερα χώρους φιλοξενίας, τραπεζαρία και βιβλιοθήκη.

Στη νότια πλευρά του καθεδρικού ναού, βρίσκεται ο κοιμητηριακός ναός της Αγίας Σκέπης της Θεοτόκου, που ιδρύθηκε από τον Μολδαβό μοναχό Ιάκωβο το 1849.