Ουρανούπολη Χαλκιδικής

Το τελευταίο προπύργιο της κοσμικής κοινωνίας

Η Ουρανούπολη αποτελεί το σύνορο του ελληνικού κράτους με τη μοναστική πολιτεία του Αγίου Όρους. Είναι ο τελευταίος κοσμικός τόπος που επισκέπτεται ένας προσκυνητής προτού περάσει στο Άγιον Όρος. Καθημερινά από το μικρό λιμανάκι στη σκιά του Πύργου αναχωρούν για τις ακτές του Αγίου Όρους βαρκάκια και πλοία, στα οποία επιβιβάζονται οι προσκυνητές (αφού έχουν εκδόσει το Διαμονητήριό τους)  με προορισμό το ιερό λιμάνι της Δάφνης.

Σήμερα, η Ουρανούπολη θεωρείται ένα από τα σημαντικότερα θέρετρα της βόρειας Χαλκιδικής. Εδώ υπάρχουν αρκετά εστιατόρια και ξενοδοχεία, τα οποία μπορούν να προσφέρουν στους επισκέπτες εξαιρετικό φαγητό και άνετη διαμονή.

Κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, από το λιμάνι της Ουρανούπολης αναχωρούν καθημερινά μικρά κρουαζιερόπλοια. Τα πλοία αυτά ακολουθούν τη δυτική πλευρά του Αγίου Όρους, από όπου μπορεί κανείς να περιηγηθεί σε όλα τα μοναστήρια της παράκτιας αυτής πλευράς.

Ο βυζαντινός πύργος της Ουρανούπολης είναι ανοιχτός για τους επισκέπτες. Σήμερα λειτουργεί εκεί έκθεση βυζαντινών αρχαιοτήτων και εικόνων.

Στις τοπικές ταβέρνες μπορείτε να δοκιμάσετε φρέσκα ψάρια και θαλασσινά από τον Σιγγιτικό κόλπο. Η παραδοσιακή κουζίνα της περιοχής είναι διάσημη σε όλη την Ελλάδα.

Σε ορισμένα καταστήματα λαϊκής τέχνης μπορείτε να βρείτε περίφημα χαλιά με βυζαντινό διάκοσμο, καθώς και χαλιά από κατσικίσιο μαλλί, δείγματα βυζαντινής αγιογραφίας και κοσμήματα από φυσικές πρώτες ύλες. Ως αναμνηστικά, οι επισκέπτες αγοράζουν συχνά βιολογικά προϊόντα τοπικής παραγωγής, όπως λάδι, κρασί, μέλι, τσίπουρο, ρίγανη και τσάι.

Η ιστορία της Ουρανούπολης

Η πόλη της Ουρανούπολης ιδρύθηκε μετά την ανταλλαγή πληθυσμών που έγινε κατά τη Μικρασιατική Καταστροφή (1924). Οι πρόσφυγες εγκαταστάθηκαν εδώ, σχηματίζοντας έναν μικρό οικισμό, γύρω από έναν πανύψηλο μεγαλοπρεπή βυζαντινό πύργο. Ο πύργος χτίστηκε πιθανότατα επί Ανδρόνικου Γ' Παλαιολόγου (1327-1341). Η παλιά ονομασία της περιοχής ήταν Προσφόρι.

Η ονομασία "Ουρανούπολη" αναφέρεται στην πόλη που εμφανίστηκε κατά τη διάρκεια της βασιλείας των διαδόχων του Μεγάλου Αλεξάνδρου (Μακεδόνων), την ίδια περίπου εποχή που ιδρύθηκαν οι πόλεις Κασσάνδρεια και Θεσσαλονίκη.

Η αρχαία Ουρανούπολη, ωστόσο, βρισκόταν πιο κοντά στη διώρυγα του Ξέρξη. Ιδρύθηκε το 315 π.Χ. από τον Αλέξαρχο, γιο του Αντίπατρου και μικρότερο αδελφό του Κασσάνδρου, ιδρυτή της Θεσσαλονίκης. Ο Αλέξαρχος αρνήθηκε να λατρεύει τους 12 θεούς του ελληνικού πανθέου και ίδρυσε μια νέα, μονοθεϊστική θρησκεία βασισμένη στον θεό Ήλιο. Ο Αλέξαρχος άφησε τη ζωή του στο παλάτι και ίδρυσε τη δική του πόλη, την Ουρανούπολη, για να συγκεντρώσει γύρω του τους οπαδούς αυτής της νέας θρησκείας.

Η θεά Αφροδίτη (Ουρανίδα ή Ουράνια) θεωρούνταν προστάτιδα της πόλης και απεικονιζόταν καθισμένη σε μια ουράνια σφαίρα που περιβαλλόταν από σύμβολα άστρων. Τα νομίσματα της πόλης απεικόνιζαν τον ήλιο, ενώ η επιγραφή σε αυτά αναφερόταν στην Ουρανίδα.

Μετά από λίγο καιρό, ο νεαρός ηγεμόνας αποφάσισε ότι η πόλη του δεν θα πλήρωνε φόρους στους βασιλείς της Μακεδονίας. Ο αδελφός του Κάσσανδρος έστειλε τότε στρατό στην πόλη. Ο στρατός υπέταξε γρήγορα τους επαναστάτες και κατέστρεψε την ευρύτερη περιοχή.

Γύρω από την Ουρανούπολη εντοπίστηκαν σημαντικές αρχαιότητες. Ένας ρωμαϊκός τάφος ανακαλύφθηκε 1 χλμ. μακριά, στο Κοκκινοχώραφο. Βρισκόταν σε χαμηλό λόφο, όχι μακριά από το δρόμο που οδηγεί στη Μονή Ζυγού και στη συνοριακή γραμμή του Αγίου Όρους. Η ανακάλυψη έγινε μέσα σε ένα χωράφι κατά τη διάρκεια πολεοδομικών εργασιών.

Αρχαιολογικές ανασκαφές και έρευνες διεξάγονται όχι μόνο στην ξηρά αλλά και στις υποθαλάσσιες περιοχές. Εκεί έχουν ανακαλυφθεί θραύσματα κτηρίων που καταστράφηκαν από σεισμό. Πιθανότατα ανήκουν και αυτά στη ρωμαϊκή εποχή.

Αξιοθέατα της Ουρανούπολης

Τα πρώτα μοναστήρια στη χερσόνησο του Άθω ιδρύθηκαν κατά τον 10ο αιώνα. Ένα από αυτά ήταν το μοναστήρι του "Ζυγού" ή "Φραγκόκαστρου", το οποίο βρισκόταν κοντά στην Ουρανούπολη. Ο Άγιος Αθανάσιος ο Αθωνίτης, ο ιδρυτής της Μονής Μεγίστης Λαύρας, εγκαταβίωνε εκεί για περίπου ένα χρόνο. Στο έδαφος της μονής διεξάγονται ακόμη ανασκαφές, κατά τις οποίες ανακαλύπτονται διαρκώς σπουδαία ευρήματα. Ένα σημαντικό χαρακτηριστικό του Ζυγού είναι ότι αποτελεί το μοναδικό μοναστήρι που βρίσκεται εκτός της μοναστικής πολιτείας και συνεπώς παραμένει επισκέψιμο για τις γυναίκες.

Ένα από τα διασημότερα αξιοθέατα της Ουρανούπολης είναι ο βυζαντινός πύργος στην παραλία, χτισμένος στις αρχές του 14ου αιώνα από τη Μονή Βατοπεδίου. Είναι ο μεγαλύτερος και ο αρτιότερα διατηρημένος βυζαντινός πύργος.

Δρομολόγια λεωφορείων Θεσσαλονίκη – Ουρανούπολη

Δρομολόγια λεωφορείων Ουρανούπολη – Θεσσαλονίκη