Η Ζώνη της Θεοτόκου είναι το μοναδικό κειμήλιο που μας έχει απομείνει από την επίγεια ζωή της Παναγίας. Σύμφωνα με την παράδοση, η Ζώνη πλέχτηκε από την ίδια με τρίχες καμήλας. Μετά την κοίμησή της παραδόθηκε στον Απόστολο Θωμά. Για πολλούς αιώνες φυλασσόταν στην Ιερουσαλήμ, ενώ τον 4ο αιώνα ο αυτοκράτορας Αρκάδιος τη μετέφερε στην Κωνσταντινούπολη και την τοποθέτησε στην εκκλησία της Θεοτόκου των Χαλκοπρατείων. Το 458 επί Λέοντος Α΄ το κειμήλιο μεταφέρθηκε στον Ιερό Ναό της Παναγίας των Βλαχερνών. Η αυτοκράτειρα Ζωή, σύζυγος του αυτοκράτορα Λέοντα ΣΤ' του Σοφού, πρόσθεσε στη Ζώνη ένα τμήμα κεντημένο με χρυσή κλωστή, ως ένδειξη ευγνωμοσύνης για τη θεραπεία που της χάρισε η Παναγία.
Σήμερα η Τίμια Ζώνη χωρίζεται σε τρία μέρη. Σύμφωνα με τις ιστορικές αναφορές, ο αυτοκράτορας Ιωάννης ΣΤ΄ δώρισε το ένα μέρος στην Ιερά Μονή Βατοπαιδίου, την οποία και αγαπούσε ιδιαίτερα. Ένα δεύτερο κομμάτι δόθηκε στην ίδια μονή από τον ηγεμόνα της Σερβίας Λάζαρο Α΄ και φυλάσσεται έως σήμερα στην Αγία Τράπεζα του Καθολικού. Ο εορτασμός της γίνεται στις 31 Αυγούστου.
Η Τίμια Ζώνη έχει επιτελέσει και συνεχίζει να επιτελεί πολλά θαύματα. Η Μονή Βατοπαιδίου παρέχει στους πιστούς κορδέλες με ευλογία από το ιερό κειμήλιο, προκειμένου να βοηθηθούν στη θεραπεία διαφόρων ασθενειών αλλά και στην αντιμετώπιση της υπογονιμότητας. Κατά τη διάρκεια του ετήσιου εορτασμού, καθώς και σε ορισμένες άλλες εορτές (2 Ιουλίου, 1 Οκτωβρίου και 10 Οκτωβρίου), η Ζώνη μεταφέρεται στην αριστερή πλευρά του προσκυνηταρίου.
Ακόμη, η Τίμια Ζώνη αποτελεί ένα από τα κειμήλια που περιφέρουν οι μοναχοί κατά τη λιτανεία την ημέρα της εορτής των Αγίων Μοδέστου και Τρύφωνα.
Είναι τοποθετημένη σε ασημένιο κιβώτιο με πλούσια διακόσμηση. Μάλιστα, στο καπάκι του κιβωτίου απεικονίζεται η σκηνή της παράδοσης της Τιμίας Ζώνης στον Απόστολο Θωμά.
