Η θαυματουργή εικόνα της Παναγίας Βηματάρισσας, ή αλλιώς Παναγίας Κτητόρισσας, ανήκει στο Καθολικό της Ιεράς Μονής Βατοπαιδίου. Συγκεκριμένα, είναι τοποθετημένη στο σύνθρονο του Ιερού Βήματος, από όπου έχει πάρει και την ονομασία της. Σχετικά με το προσωνύμιο «Κτητόρισσα», προκύπτει από την παλαιότητά της, καθώς χρονολογείται από την εποχή των τριών κτητόρων της μονής, Αθανασίου, Νικολάου και Αντωνίου.
Όσον αφορά την ιστορία της, αυτή σχετίζεται με τις επιδρομές των Αράβων στο Άγιον Όρος κατά τον 10ο αιώνα. Σύμφωνα με την παράδοση, σε μία από τις επιθέσεις ο ιεροδιάκονος Σάββας έκρυψε την εικόνα προκειμένου να τη σώσει από τους επιδρομείς. Την κατέβασε, μαζί με μια αναμμένη λαμπάδα, στον πάτο του πηγαδιού που βρισκόταν εντός του ναού. Καθώς δεν κατάφερε να διαφύγει από τον εχθρό, αλλά πιάστηκε αιχμάλωτος των Αράβων, η εικόνα παρέμεινε κρυμμένη.
Εβδομήντα χρόνια αργότερα ο ιεροδιάκονος αφέθηκε ελεύθερος. Όντας πλέον σε πολύ μεγάλη ηλικία, επέστρεψε στη μονή του Αγίου Όρους και αναζήτησε την εικόνα της Παναγίας. Ως εκ θαύματος οι μοναχοί την βρήκαν άφθαρτη και τοποθετημένη στο ίδιο ακριβώς σημείο. Στεκόταν ανασηκωμένη πάνω στο νερό, ενώ μπροστά της έκαιγε ακόμη η λαμπάδα που είχε αφήσει να τη συντροφεύει ο ιεροδιάκονος Σάββας.
Σήμερα η εικόνα της Παναγίας τιμάται ιδιαίτερα για το θαύμα που επιτέλεσε φανερώνοντας την παρουσία και την πρόνοια της Υπεραγίας Θεοτόκου. Οι μοναχοί την τοποθετούν στον θρόνο του Καθολικού και την προσκυνούν στις μεγάλες γιορτές του Πάσχα, του Ευαγγελισμού, του Προφήτη Ηλία, της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, των Χριστουγέννων και των Θεοφανίων. Ακόμη, μπροστά από την εικόνα καίει άσβηστο το κερί που ανασύρθηκε μαζί της από το πηγάδι. Η μοναχοί ενισχύουν το υλικό του και φροντίζουν να παραμένει αναμμένο, υπενθυμίζοντας πάντα το θαύμα της Θεομήτορος.
Όσον αφορά την εικονογραφία της, ακολουθείται ο τύπος της Παναγίας Οδηγήτριας. Η Θεοτόκος κρατά τον Ιησού στο αριστερό της χέρι, ενώ το δεξί είναι τοποθετημένο στο ύψος του στήθους. Το κεφάλι της είναι ελαφρώς γερμένο προς το Θείο Βρέφος και το βλέμμα της καρφωμένο στον αποδέκτη. Ο Ιησούς κοιτάζει την Υπεραγία Μητέρα του. Με το δεξί χέρι ευλογεί τους πιστούς, ενώ με το αριστερό κρατά ένα κλειστό ειλητάριο.
Η εικόνα είναι σκεπασμένη από περίτεχνο ανάγλυφο κάλυμμα. Εξαιρούνται τα πρόσωπα των μορφών, τα οποία έχουν υποστεί μικρές αλλοιώσεις εξαιτίας του κεριού που καίει αδιαλείπτως μπροστά τους. Η ανάγλυφη επιφάνεια καλύπτεται από ανθοφόρα μοτίβα, με πλήθος εικαστικών λεπτομερειών, καθώς και διακοσμητικούς λίθους γύρω από τα πρόσωπα των αγίων μορφών. Περιμετρικά της εικόνας υπάρχουν μικρότερες αναπαραστάσεις αγίων, προφητών και σκηνών από τη ζωή της Θεοτόκου.
