Η σχέση της ιατρικής με την πίστη στον Θεό είναι ένα θέμα που έχει απασχολήσει διαχρονικά την ανθρωπότητα. Έρευνες σχετικά με την ψυχική υγεία των ασθενών έχουν αποδείξει πως η πίστη σε μια ανώτερη δύναμη μπορεί να παίξει σημαντικό ρόλο στην ανάρρωσή τους. Παράλληλα γιατροί και επιστήμονες εργάζονται σκληρά για την ανάπτυξη των καλύτερων δυνατών θεραπειών, προκειμένου να βελτιώσουν την ποιότητα ζωής των ανθρώπων. Ωστόσο, πέρα και πάνω από όλα αυτά, η ορθόδοξη χριστιανική θεολογία πρεσβεύει τη μετοχή της θείας χάριτος και τη συνέργεια του Αγίου Πνεύματος που χαριτώνει τις ανθρώπινες ενέργειες θεραπεύοντας την ψυχή και το σώμα.
Ας δούμε, όμως, πώς προσεγγίζουν το θέμα οι ίδιοι οι άγιοι της εκκλησίας μας.
Άγιος Παΐσιος ο Αγιορείτης
“Οι πιο ταπεινοί άνθρωποι είστε εσείς οι γιατροί. Δουλεύετε στο Ε.Σ.Υ. (Εθνικό Σύστημα Υγείας), αρά δεν έχετε εγωισμό. Και το ταμείο σας είναι το Τ.Σ.Α.Υ. (Ταμείο Συντάξεως και Αυτασφαλίσεως Υγειονομικών), άρα είστε λιτοδίαιτοι, αφού συντηρείστε μόνο με τσάϊ.”
“Ο ιατρός που είναι καλός Χριστιανός, παράλληλα με την επιστήμη του, βοηθάει τους αρρώστους με την καλοσύνη και με την πίστη του, γιατί τους ενθαρρύνει να αντιμετωπίσουν την αρρώστιά τους με πίστη. Σε μια σοβαρή αρρώστια μπορεί να πει στον άρρωστο: ,Μέχρι εδώ έχει προχωρήσει η επιστήμη. Από εδώ και πέρα όμως υπάρχει και ο Θεός που κάνει θαύματα…”
Όσιος Πορφύριος ο Καυσοκαλυβίτης
“Την ώρα που εξετάζεις το κάθε παιδάκι θα κάνεις μέσα σου ένθερμη προσευχή με αγάπη: «Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησε τον δούλο σου». Να έτσι, με ανοιχτή καρδιά θα παρακαλείς για το κάθε παιδάκι. Είναι μία ψυχούλα που έστειλε ο Θεός στα χέρια σου. Και καθώς θα ακουμπάς το χέρι σου στο κεφαλάκι τους και θα προσεύχεσαι ένθερμα μέσα σου, η Χάρη του Θεού θα μεταγγίζεται στην ψυχούλα του παιδιού. Όλα αυτά μυστικά. Δεν θα καταλαβαίνουν τίποτα οι άλλοι. Θα τους δίνεις τα φάρμακα που λέει η επιστήμη σου, αλλά τελικά ο Χριστός θα θεραπεύει το παιδί, που παρακαλείς εσύ και οι γονείς του.”
Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος
“Ούτε ν’ αποφεύγουμε την ιατρική ούτε είναι λογικό να στηρίζουμε όλες μας τις ελπίδες σ’ αυτήν, αλλ’ όπως ασκούμε βέβαια τη γεωργία, ζητούμε όμως τους καρπούς από τον Θεό, κι όπως δίνουμε το πηδάλιο στον πλοίαρχο, προσευχόμαστε όμως στον Θεό να σωθούμε απ’ το πέλαγος, έτσι βάζοντας στο σπίτι μας το γιατρό, δεν εγκαταλείπουμε την ελπίδα μας προς τον Θεό.”
Μέγας Βασίλειος
“Η ιατρική τέχνη που κατά το πρότυπο της ψυχικής θεραπείας ενδιαφέρεται για την απάλειψη του περιττού και την προσθήκη του ελλείποντος, έχει δοθεί από τον Θεό.”
Άγιος Θεοφάνης ο Έγκλειστος
“Ο Θεός δημιούργησε τα φαρμακευτικά βότανα και ο Θεός φώτισε τους ανθρώπους, ώστε να ανακαλύψουν τις θεραπευτικές ιδιότητες αυτών των βοτάνων, όπως παραδέχονται οι ειλικρινείς και ταπεινοί γιατροί.”
Γέροντας Εφραίμ της Σκήτης Αγίου Ανδρέα
“Ο Χριστός είναι ο Μόνος και ο Μέγας ιατρός ψυχών και σωμάτων. Ιατρός στη γη δεν υπάρχει. Ο Χριστός θεραπεύει και ο ιατρός της γης νοσηλεύει. Ο ιατρός της γης, δια του Χριστού ιατρού θεραπεύει.”
π. Επιφάνιος Θεοδωρόπουλος
“Η καταφυγή στην ιατρική επιστήμη, δεν αναιρεί την επίκληση της Θείας βοήθειας. Οι Χριστιανοί δηλαδή χωρίς να αρνούνται την ιατρική βοήθεια, πρέπει να προσεύχονται, ώστε να φωτίσει ο Θεός τους γιατρούς να κάνουν τη σωστή διάγνωση, να προβούν στις απαραίτητες εξετάσεις και να καθορίσουν την κατάλληλη θεραπεία.”
Αρχιμ. Ειρηναίος Λαφτσής
“…ο Ιησούς Χριστός είναι ο πρώτος ιατρός. Την λειτουργία του ανθρωπίνου σώματος την γνωρίζει καλύτερα απ’ όλους τους ιατρούς. Οι ιατροί είναι ερευνητές τους σώματος. Ο Χριστός είναι ο κατασκευαστής του.”
Για περισσότερα σχετικά με την υγεία του ανθρώπου και τη χριστιανική προσέγγιση της ιατρικής επιστήμης βλ. Η υγεία του ανθρώπου: συνέργεια πίστεως και επιστήμης.