Η Ιερή Εικόνα της Παναγίας του Καζάν απεικονίζει την Θεοτόκο με στραμμένο πρόσωπο προς τον Υιό Της, ο Οποίος είναι όρθιος και ευλογεί.
Σύμφωνα με την παράδοση, η εικόνα ήταν δώρο του Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως Γερμανού Β΄ στους κατοίκους της πόλης του Καζάν ήδη από τον 13ο αιώνα, ως ενίσχυση και παρηγορία για τις πολλές βαρβαρικές επιδρομές που αντιμετώπιζαν. Όταν όμως η πόλη καταλήφθηκε από τους Τατάρους το 1438 μ.Χ., η εικόνα εξαφανίστηκε ανεξήγητα.
Το 1579 η Παναγία εμφανίστηκε σε μία νεαρή κοπέλα, την Ματρώνα, και της υπέδειξε το μέρος που ήταν θαμμένη η Ιερά Εικόνα.
Η Ματρώνα εξήγησε το όραμα στη μητέρα της και στη συνέχεια ενημέρωσαν τον Επίσκοπο της πόλεως Άγιο Γουρία. Με υπόδειξη της κοπέλας, η εικόνα βρέθηκε θαμμένη στις 8 Ιουλίου του 1579. Ο Άγιος Γουρίας τη μετέφερε με τις πρέπουσες τιμές και με την συμμετοχή όλων των Χριστιανών κατοίκων της πόλεως στον Ναό του Αγίου Νικολάου.
Η ιστορία της εικόνας της Παναγίας του Καζάν συνδέεται με αναρίθμητα θαύματα, με πρώτο αυτό της ιάσεως του τυφλού Ιωσήφ. Είναι τόσο σπουδαίο θρησκευτικό σύμβολο για τους Ρώσους, που ο πρώτος Τσάρος της δυναστείας των Ρωμανώφ, Μιχαήλ Θεοδώροβιτς (1613-1645), θέσπισε δύο εορτές προς τιμήν της. Μια θρησκευτική, με την αφορμή της ευρέσεως της Ιεράς Εικόνας την 8η Ιουλίου και μια εθνική για την απελευθέρωση των Ρώσων από τους Πολωνούς στις 22 Οκτωβρίου. Όταν οι τσάροι επρόκειτο να αρραβωνιαστούν, σταύρωναν τις βέρες τους επάνω στην εικόνα για ευλογία.
Στις 29 Νοεμβρίου 1904 η εικόνα κλάπηκε, προφανώς λόγω του πολύτιμου «πουκάμισου» που την κάλυπτε. Το πουκάμισο βρέθηκε, αλλά όχι η εικόνα.
Στην Ελλάδα υπάρχουν αντίγραφα της εικόνας στο Καθολικό της Ιεράς Μονής της Παναγίας στην Κερατέα, στο παρεκκλήσιο της οσίας Ξένης από τη Ρωσία στη Μάνδρα της Αττικής και στον Ιερό Ναό Κοιμήσεως της Θεοτόκου στην Καλλιθέα Αττικής. Στη Ρωσική Μονή Αγίου Παντελεήμονος Αγίου Όρους φυλάσσεται πολύτιμο αντίγραφο της Παναγίας του Καζάν.
Η Ιερά Εικόνα τιμάται στις 8 Ιουλίου και στις 4 Νοεμβρίου.
